Jülyen Takvimi Nedir?
Güneş takvimlerinin en ünlüsü MÖ 46 yılında Roma İmparatoru Jules Ceasar’ın (Jül Sezar) hazırladığı Jülyen Takvimi ’dir. Bu takvim günümüzdeki takvimlerin atası olduğu için burada da bir süre oyalanmak doğru olacak. Geçmiş yüzyıllardan biriken sorunları çözmek için kolları sıvayan Jül Sezar’ın en önemli yardımcısı olan İskenderiyeli astronomici Sosigenes’in hazırladığı takvimde yıl 12 ay, 365 gündü. Sezar Romulus Takvimi’ndeki ay adlarını, biri hariç değiştirmedi. Sadece Romulus Takvimi’ndeki 5., kendi takvimindeki 7. ayın adını Julius’a çevirdi.
Yılbaşı da MÖ 153 yılından itibaren olduğu gibi 1 Januarius (Ocak) oldu. Yeni takvime göre yılın tek sayılı ayları yani 1,3, 5, 7, 9 ve 11. aylar 31 gün, çift sayılı aylarından 4,6, 8 ve10. aylar 30 gün olacaktı. 2. ay ise normal olarak 29 gün ama dört yılda bir 30 gün olacaktı. Dörde bölünebilen yıllar ise ‘artık yıl’ sayılacak, önceki yıllardan eksik kalan günler buna eklenecekti. Bsoylular doğum günlerinin değişmesine razı olmadıkları için, bazı festivallerin gününün değişmemesi için şu yol bulundu: ‘Artık Yyıl’ olduğu için zaten 378 güne çıkmış olan MÖ 46 yılına 67 gün daha eklendi ve bu yıl 445 gün oldu. Ertesi yıl normal düzene geçildi. Buna rağmen yıllarca önemli olaylar çakışmaya devam etti.
Jül Sezar’ın halefi Augustus takvim işini biraz daha karmaşıklaştırdı. Önce selefi gibi adına bir aya sahip olmak istedi ve MÖ 25-26 yılında, Sezar’ın sevgilisi Mısır Kraliçesi Kleopatra’nın öldüğü ay olan, eski takvimdeki 6., yeni takvimde 8. ay Sextilis’in adını Augustus koydu. Sezar’ın ayı olan Julius’tan eksik kalmamak için de 29 çeken Februarius’tan bir gün çaldı, bunu Augustus’a ekledi. Böylece Sezar’ın tek-çift aylarla ilgili sayı sistematiğini bozdu. Ancak yaptığı olumlu bir iş de vardı. ‘Artık yıl’ meselesini, dörde bölünen yıllara bir gün eklenirden usulünden dört yılda bir, bir gün eklenir şekline dönüştürdü. Ve bu haliyle Jülyen Takvimi tam 16 asır kullanıldı.
( Jülyen Takvimi ’nin müellifi Jules Ceasar, MÖ 100-44 )
No Comments